Afbakening en profiel van lokale arbeidsmarkten in Vlaanderen

Binnen België en Vlaanderen bestaat er een grote differentiatie aan (sub)regionale en gemeentelijke arbeidsmarktprestaties. De Vlaamse Arbeidsrekening die door het Steunpunt WSE – in samenwerking met het Departement WSE – werd uitgewerkt, vormt sinds een aantal jaren een vaak gehanteerd instrument om deze differentiatie in kaart te brengen. Op gemeentelijk niveau vormt de Vlaamse Arbeidsrekening ook de basisbron voor de uitwerking van de recent uitgewerkte gemeentefoto’s van het Departement WSE. Op de websites van het Steunpunt WSE en het Departement WSE is tevens een ruim aanbod aan gemeentelijk en subregionaal cijfermateriaal te vinden over de belangrijkste componenten van de arbeidsmarkt.

In dit rapport gaan we aan de hand van dit gemeentelijk cijfermateriaal op zoek naar een afbakening en typering van lokale arbeidsmarktgebieden in Vlaanderen. De Vlaamse gemeenten zijn voor de tewerkstelling van hun bevolking vaak sterk afhankelijk van nabijgelegen ‘knooppunt- of werkgemeenten’. Met de afbakening van lokale arbeidsmarktgebieden creëren we niet-overlappende clusters van gemeenten die zich op basis van de uitgaande pendelstromen van hun werknemers in sterke mate concentreren op één of enkele werkgemeenten. Voor deze afbakening maken we gebruik van gegevens uit de Vlaamse arbeidsrekening over uitgaande pendelstromen op gemeentelijk niveau.

Tevens trachten we een indicatie te geven van de woon-werkafstanden van pendelaars uit deze lokale arbeidsmarktgebieden en bekijken we hoe deze lokale arbeidsmarktgebieden zich ten opzichte van elkaar positioneren op vlak van hun arbeidsmarktprestaties en sectorale inbedding van de aanwezige jobs.

Dit rapport verscheen in verkorte versie ook reeds als artikel in Over.Werk 4/2012, Tijdschrift van het Steunpunt Werk en Sociale Economie (Vanderbiesen, Herremans & Sels, 2012).