Besluit... Achter elke werkzoekende schuilt een werkende
Beschrijving
Jaarboek 'De arbeidsmarkt in Vlaanderen', editie 2004, hoofdstuk 1.
Samenvatting
Achter elke werkzoekende schuilt een werkende... Met deze oneliner brengen we de evolutie in beeld die het Vlaamse arbeidsmarktbeleid in de jaren negentig doormaakte. Het gaat met name om de verschuiving van een werkloosheids(bestrijdings)beleid naar een werkzaamheids(activerings)beleid. De introductie van het actief arbeidsmarktbeleid speelde hierin een sleutelrol.
De vernieuwde beleidsvisie uitte zich ook in een bijstelling van de kwantificeerbare beleidsdoelstellingen. Anno 1993 werd op Europees niveau nog een halvering van de werkloosheid tegen 2000 vooropgesteld. Anno 2000 werd daarentegen in Lissabon de 70%-norm naar voor geschoven, die stelt dat het aandeel werkenden in de bevolking op arbeidsleeftijd tegen 2010 moet worden opgetrokken tot 70%. Niettegenstaande de uitbouw van een activerend arbeidsmarktbeleid werd er het voorbije decennium in Vlaanderen slechts een beperkte vooruitgang geboekt van 59,8% werkenden in 1994 naar 62,9% werkenden in 2003. De Europese werkzaamheidsgroei was iets sterker zodat het Vlaams Gewest in 2003 onder het Europese gemiddelde eindigt (64,4%).
Als de groei van het voorbije decennium aangehouden wordt dan eindigt Vlaanderen in 2010 op 65% werkenden en de Europese Unie op 68%. Dit beeld roept de vraag op naar de haalbaarheid van de 70%-norm. Op Europees niveau werd de vraag reeds beantwoord in een tussentijds evaluatierapport aangaande de Lissabon-doelstellingen (High level group, 2004 of het zogenaamde Rapport Kok). Dit rapport laat er geen twijfel over bestaan dat tegen de achtergrond van de vergrijzing van de bevolking de kwantitatieve doelstellingen onverkort moeten blijven gelden. Om het Europese sociale model te handhaven heeft Europa nood aan meer economische groei en meer werkzaamheid. Wil Vlaanderen mee op de Europese weg dan komt het er op neer om acties te richten op de bevolkingsgroepen die ondervertegenwoordigd zijn in de werkzaamheid, zoals laaggeschoolden, allochtonen, personen met een handicap, vrouwen en ouderen (‘meer variatie in participatie’). Gezien de zeer lage werkzaamheidsgraad van ouderen, dringt zich echter in Vlaanderen meer specifiek de vraag op achter hoeveel ‘niet-werkenden’ er (nog) een werkende schuilgaat...