De niet-beroepsactieven in Vlaanderen ontleed. Een profielschets van huisvrouwen en arbeidsongeschikten

De Vlaamse arbeidsmarkt werd de voorbije jaren steeds krapper door een sterk oplopend aantal vacatures in combinatie met een aanhoudend dalende populatie werkzoekenden zonder werk op jaarbasis (De Smet et al., 2023). Steeds meer werkgevers, in uiteenlopende sectoren, vinden nog moeilijk kandidaten om de openstaande vacatures in te vullen (Van Impe et al., 2022). Eind april 2023 waren er per vacature slechts 1,83 werkzoekenden zonder werk in Vlaanderen. Deze krapte op de arbeidsmarkt blijft, bij het uitblijven van grote externe schokken, ook de komende jaren een belangrijke bezorgdheid. Neefs en Vansteenkiste (2022) wijzen op de sterkere vraag naar arbeid die er de komende jaren zal zijn in vele sectoren in vergelijking met het recente verleden. Tegelijk wordt Vlaanderen gekenmerkt door een historisch lage werkloosheidsgraad (2,9% in 2022 bij 20- tot 64-jarigen), maar een relatief hoge graad aan niet-beroepsactieven (21,0% in 2022 bij 20- tot 64-jarigen). Zeker bij de kwetsbare groepen merken we een geringere arbeidsdeelname (Boey & Vansteenkiste, 2022). Vanuit deze achtergrond, maar ook vanuit een positieve, inclusieve benadering van werk blijft het een must om met een open vizier het arbeidspotentieel in de bevolking op arbeidsleeftijd verder te bekijken. In dit artikel zoomen we in op de ruime groep van niet-beroepsactieven in Vlaanderen en ontleden die verder. Vervolgens gaan we dieper in op twee specifieke groepen van niet-beroepsactieven die beleidsmatig steeds meer onder de aandacht komen: de arbeidsongeschikten en de huisvrouwen. Van beide populaties maken we een profielschets en analyseren we hun eerdere werkervaring en band met de arbeidsmarkt.