De toekomstige aanwervingsbehoefte naar beroepen: welke profielen heeft Vlaanderen de komende jaren nodig?

Vlaanderen kent een steeds langer wordende lijst van knelpuntberoepen (VDAB, 2024). De vraag stelt zich dan ook hoe de aanwervingsbehoefte in de verschillende beroepen verder kan evolueren in de toekomst. Met de beroepenprojecties van het Steunpunt Werk helpen we hierop zicht te bieden. In deze studie bespreken we onze inschatting van de jaarlijkse aanwervingsbehoeftes van loontrekkenden in twaalf ruimere beroepsgroepen voor de komende zes jaar (2024-2029), en hoe deze zich verhoudt tegenover het verleden (2014-2023). We brengen een analyse van de aanwervingsbehoefte in absolute aantallen en gaan ook dieper in op de relatieve aanwervingsbehoefte, of de aanwervingsbehoefte per beroepsgroep uitgedrukt ten opzichte van haar tewerkstelling. We splitsen deze aanwervingsbehoefte daarnaast op naar de verschillende oorzaken die aan de basis ervan kunnen liggen: de uitbreidingsvraag, de vervangingsvraag van 55-plussers en de vervangingsvraag van 25- tot 54-jarigen. Naast het globale beeld van twaalf overkoepelende beroepen, zoomen we ook in op twee kleinere beroepsgroepen die maatschappelijk erg relevant zijn en ook gekend zijn als knelpuntberoep: leerkrachten en zorg- en verpleegkundigen. Uit onze analyses komt naar voor dat de toekomstige aanwervingsbehoefte in Vlaanderen sterk kan verschillen tussen beroepen. Voor een aantal beroepen verwachten we nog sterkere toenames dan in het verleden. Ook het belang van de verschillende oorzaken van de aanwervingsbehoefte varieert tussen beroepen. De vervangingsvraag van 25- tot 54-jarigen komt het minst naar voor als bron van een aanwervingsbehoefte. De vervangingsvraag van 55-plussers blijkt anderzijds bij de meeste beroepen ten minste een deel van de aanwervingsbehoefte te creëren. Bij de leerkrachten en de zorg- en verpleegkundigen is deze oorzaak bovendien sterk oververtegenwoordigd, waar dit meer dan 75% van de ingeschatte aanwervingsbehoefte uitmaakt. We projecteren beroepen voorlopig enkel op basis van de tewerkstelling ingevuld door loontrekkenden. Het ontbreken van zelfstandigen zorgt ervoor dat we mogelijk de uitbreidingsvraag voor sommige beroepen onderschatten. Toch geeft het huidige model al een goede indicatie van de aanwervingsbehoefte naar beroepen in Vlaanderen in de nabije toekomst.