Jongeren in beeld. Een analyse op basis van EAK/LFS

Alle Europese lidstaten, België en Vlaanderen hebben zich ertoe geëngageerd om de positie van jongeren op de arbeidsmarkt te versterken. Het diploma waarmee jongeren de arbeidsmarkt betreden, is hierbij van essentieel belang. Een aantal streefdoelen spitst zich dan ook toe op het onderwijs. Zo wil Europa onder meer de ongekwalificeerde uitstroom beperken, het aandeel jongeren met minstens een hoger secundair diploma verhogen, de deelname aan beroepsopleidingen opkrikken, de ondernemingsgeest reeds in de initiële opleiding aanwakkeren en het analfabetisme bij jongeren aanpakken. Ook nadat ze het onderwijs verlaten hebben, wil Europa extra aandacht aan de jongeren besteden. Zo wil ze de jeugdwerkloosheid terugdringen door onder meer de matching tussen vacatures en werkzoekende jongeren te optimaliseren en door blijvend te investeren in het menselijk kapitaal en ‘employability’ van jongeren.

De overgang van onderwijs naar arbeidsmarkt wordt op tal van manieren beïnvloed door onder meer sociale, economische en individuele factoren. Voor het beleid is het dan ook van elementair belang om inzicht te verwerven in de complexiteit van de overgang van school naar werk. Het rapport ‘Jongeren in beeld. Een analyse op basis van EAK/LFS’ poogt hieraan bij te dragen.

Het kadert binnen de thematische boordtabel over jongeren op de arbeidsmarkt en baseert zich op de Enquête naar de Arbeidskrachten (EAK) en haar Europese variant, namelijk de Labour Force Survey (LFS). Bij de opbouw van deze boordtabel vertrekken we van het onderwijs en gaan we na hoe de transitie naar de arbeidsmarkt verloopt. Vervolgens kijken we naar de eerste job en naar het vervolg van het arbeidsmarkttraject. We gaan na hoe jongeren in het algemeen en schoolverlaters in het bijzonder het stellen op de arbeidsmarkt, met de idee van een duurzame arbeidsmarktintegratie als achterliggend doel. De situatie van de Vlaamse jongeren staat centraal, maar wordt daarnaast in een ruimer Belgisch en Europees kader geplaatst.

Het rapport bestaat uit drie delen. Eerst wordt ingezoomd op de feitelijke transitieperiode waarin jongeren de school verlaten en al dan niet succesvol de arbeidsmarkt betreden. Daarna wordt gekeken naar twee belangrijke Europese benchmarks voor jongeren: de ongekwalificeerde uitstroom en het aandeel gekwalificeerde jongeren. Tot slot wordt toegespitst op de situatie van de werkende schoolverlaters en wordt hun arbeidsmarktpositie vergeleken met deze van jongeren die al langer aan het werk zijn en met deze van de totale werkende bevolking. Een aantal jobkenmerken worden hierbij geanalyseerd: de sector van tewerkstelling, het contracttype en het arbeidsregime.