Klimaatadaptatie op de Vlaamse werkvloer: de uitdagingen en kansen voor ons human capital

Klimaatadaptatie is een complex sociaal, economisch en technisch vraagstuk dat niet altijd even top of mind is wanneer men denkt aan het Vlaamse human capital. Toch biedt het Vlaams Klimaatadaptatieplan (VKAP) met alle inhoudelijke maatregels meerdere uitdagingen en oplossingen die ook op de werkvloer een grote rol (zullen) spelen. Binnen dit VIONA-onderzoek werd het Vlaams Klimaatadaptatieplan geanalyseerd, samen met de impact van klimaatverandering en -adaptatie op de arbeidsmarkt in het algemeen. Het biedt inzichten in de uitdagingen en kansen die deze transitie met zich meebrengt voor werkgelegenheid, competenties en de kwaliteit van werk, met speciale aandacht voor kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt. Stakeholders werden intensief betrokken bij het onderzoek, waarbij hun input werd verkregen via een co-creatie methode met verkennende en diepte-interviews, focusgroepen en workshops. Er werd onder andere vastgesteld dat het VKAP impact heeft op diverse sectoren, met name waterbeheer, bouw, landbouw en hulp- en nooddiensten. Deze impact varieert en kan zowel positieve als negatieve gevolgen hebben voor werkgelegenheid, competenties en kwaliteit van arbeid. Er worden uitdagingen geïdentificeerd zoals de mismatch tussen vraag en aanbod van competenties en de noodzaak van een mentaliteitswijziging naar een sterker klimaat(adaptatie) bewustzijn. Behalve de impact van het VKAP zelf, werden er in verdere fases van het onderzoek ook de verschillende ondersteuningsbehoeften van stakeholders (inclusief werkgevers en -nemers) benoemd, waaronder een betere samenwerking tussen sectoren, coördinatie tussen werkgevers en opleidingen, en beleidsondersteuning voor competentieontwikkeling en het aanpassen van werkomstandigheden aan klimaatextremen. Ten slotte omvat dit onderzoek ook concrete aanbevelingen voor beleidsmakers en stakeholders om een veerkrachtige en inclusieve arbeidsmarkt te bevorderen in het licht van klimaatadaptatie.