Tewerkstelling van Oekraïense nieuwkomers

Er verblijven in Vlaanderen meer dan 40 000 Oekraïense nieuwkomers die hun land zijn ontvlucht, van wie meer dan de helft op beroepsactieve leeftijd is. Uit cijfers blijkt dat bijna 60 procent van hen nog geen werkervaring heeft opgedaan in Vlaanderen. Ruim een kwart van de ingeschrevenen bij de VDAB is nog aan het werk. In dit onderzoek gaan we dieper in op de huidige werkervaring, op wat het bemoeilijkt om een job te behouden, en wat de drempels zijn in de stap naar werk. In een tweeledig onderzoek waarbij een bevraging gecombineerd werd met een peer-to-peer luisteronderzoek, wordt antwoord gegeven op deze vragen. De bereidwilligheid om te werken blijkt vaak groot; het grootste aandeel van de respondenten wil erg graag een job. Niet enkel voor het financiële aspect, maar ook voor zelfontplooiing en de maatschappelijke bijdrage. De taalbarrière vormt de grootste uitdaging. Velen volgen dan ook een intensieve taalopleiding. Daarnaast nemen zij vaak de zorgtaken van hun kinderen of ouders op, wat de combinatie met een voltijdse job bemoeilijkt. Bijkomend geven ze aan weinig kennis te hebben van de arbeidsmarkt en ondervinden ze mobiliteitsproblemen. Voor hooggeschoolde Oekraïense nieuwkomers zien we nog een bijkomende uitdaging: zij zouden graag een job uitoefenen op het niveau van hun opleiding of werkervaring, maar dat blijkt in Vlaanderen vaak moeilijk. Onze aanbevelingen richten zich dan ook voornamelijk op het doorbreken van de lineaire trajecten, waarbij eerst een goede kennis van het Nederlands wordt gevraagd voor men kan starten aan een job. Het ontwikkelen van trajecten waarin werk gecombineerd wordt met een taalopleiding of het leren van de taal op de werkvloer kan hieraan bijdragen. Daarnaast is het informeren en sensibiliseren van alle actoren - zowel Oekraïense nieuwkomers, als werkgevers, als medewerkers van de Vlaamse instanties - belangrijk om kansen te geven en te nemen op de arbeidsmarkt.